فیبرنوری به عنوان یک فناوری کلیدی در شبکههای ارتباطی، با استفاده از تارهای نوری برای انتقال اطلاعات در مسیرهای طولانی استفاده میشود. استفاده از استاندارد های فیبرنوری حائز اهمیت است تا عملکرد بهینه، اطمینان و سازگاری در شبکههای فیبرنوری حاصل شود. استاندارد های فیبرنوری ویژگیهای فنی و عملکردی فیبرهای نوری را تعیین کرده و اطمینان حاصل میکنند که فیبرها با پارامترهای استانداردی مشخص عمل کنند.
استاندارد TIA/EIA-۵۶۸: این استاندارد برای نصب و راهاندازی سیستمهای سیمکشی فیبرنوری استفاده میشود و شامل آموزشها و الزامات مربوط به نصب کابلها، اتصالات و رکهای تجهیزات است.
استاندارد IEC ۶۰۷۹۴: این استاندارد ویژگیهای فیزیکی و مکانیکی کابلهای فیبرنوری را شامل میشود. این ویژگیها شامل قطر، وزن، نوع محافظ، مقاومت به کشش، مقاومت به فشار، مقاومت در برابر شرایط محیطی و غیره است.
استاندارد IEC ۶۰۷۹۳: این استاندارد برای شناسایی و طبقهبندی فیبرهای نوری بر اساس خصوصیات فیزیکی و عملکردی آنها استفاده میشود. این ویژگیها شامل نوع و ضخامت هسته و پوسته فیبرنوری، ضریب شکست و میزان انتقال نور است.
استاندارد های فیبر نوری ارتباطات نوری در چند سال گذشته از محبوبیت بسیار زیادی با توجه به ویژگی های بی رقیب خود برخودار شده است، در نظر داشته باشید که بخش اصلی این ارتباطات در حال حاضر بر پایه فیبر های نوری سینگل مد مدرن OS2 بر قرار می باشد.
با این حال ، هر دو شبکه فیبر تک حالته سینگل مد و چند حالته مالتی مد به انواع و دسته بندی های گسترده ای تقسیم می شوند که مطابق با استانداردهای تعیین شده و بر اساس مشخصات فیبر نوری تولید می گردند.
سازمان مسئول استاندارد سازی بین المللی در زمینه ارتباطات فیبر نوری، کمیته فنی بین المللی الکتروتکنیک IEC میباشد IEC86 (TC86) ، که مجموعه ای از انواع فیبر ها را به شکل زیر تعریف نموده است:
Multimode fibers, e.g. A1a, A1b, A1d…, further divided into groups (e.g. A1a.1…),
Single-mode fibers, e.g. B1, B4, B6…
گرچه IEC به عنوان پایه ترین دسته بندی فیبر های نوری شناخته میشود با این حال فیبر های نوری سینگل مد و مالتی مد به روش ساده تری نیز شناخته و نامیده میشوند:نکه مبتنی بر مخفف هایی از انواع فیبر نوری می باشد:
فیبر نوری مالتی مد : OM – Optical Multimode
فیبر نوری سینگل مد : OS – Optical Singlemode
مانند OM1، OM2، OM3، OM4، OM5، OS1، OS2. که هر کدام از این تارهای فیبر نوری دارای مشخصات تعیین کننده در انتقال خاصی از پارامترهای متفاوتی در بستر شبکه نوری به طور مثال پهنای باند می باشند که در ادامه متن ارائه می شوند.
سری مالتی مد OM بر خلاف انتظار و با توجه به ویژگی های ضعیف و عملکرد بسیار ناچیز در مقابل سری سینگل مد یا OS، در بسیاری از شبکه های نوری مانند شبکه های محلی شرکت های کوچک و شبکه های ستون فقرات کم اهمیت و همچنین دیتا سنتر های کوچک مورد استفاده قرارگرفته است. فیبر نوری OS جامع ترین و بهترین نوع فیبر نوری از لحاظ عملکرد است، در مورد فیبر نوری تک حالته یا سینگل مد ، طبقه بندی متداول تری موجود می باشد که توسط یک سازمان بین المللی دیگر به نام، ITU اتحادیه بین المللی مخابرات پایه گذاری گردیده است، به ویژه توسط دپارتمانی که به استاندارد سازی راه حل های ارتباطی از راه دور (ITU-T) اختصاص داده شده است.
استاندارد ITU-T G.۶۵۱: این استاندارد ویژگیهای فنی فیبرهای نوری مالتی مد با ضریب انکسار معمولی را تعیین میکند.
استاندارد ITU-T G.۶۵۲: این استاندارد ویژگیهای عملکردی کابلهای فیبرنوری را شامل میشود. این ویژگیها شامل ضریب انکسار (refractive index)، ضریب توان انتقالی(transmission power factor)، تاخیر گذر(transit delay)، پاسخ فرکانسی(frequency response) و ضریب خمش (bending factor) است.
استاندارد ITU-T G.۶۵۳: این استاندارد ویژگیهای فنی فیبرهای نوری سینگل مد با ضریب انکسار کاهش یافته را تعیین میکند.
استاندارد G.۶۵۴: استاندارد G.654 توسط ITU-T (اتحادیه بینالمللی مخابرات- بخش مخابرات) تعیین شده است. این استاندارد ویژگیهای فنی فیبرهای نوری سینگل مد با ضریب انکسار کاهش یافته را تعیین میکند. فیبرهای G.654 برای انتقال دادهها در فواصل بلند و با تلفات کمتر در مسیرهای زیرزمینی و زیرآبی استفاده میشوند. این فیبرها قابلیت مقابله با خمش بالا و کاهش تلفات نوری در مسافتهای طولانی را دارند.
استاندارد ITU-T G.۶۵۵: این استاندارد برای کابلهای فیبرنوری با خصوصیات خاصی مانند خمش پذیری، تاخیر گذر نور، کاهش انفجار نور و غیره استفاده میشود. دسته کابلهایی که با تار G.655 عرضه میشوند با نام تجاری ( Non-zero dispersion-shifted ) NZ-DSF شناخته میشوند. این استاندارد ویژگیهای فنی فیبرهای نوری سینگل مد با ضریب انکسار غیرخطی را شامل میشود.
استاندارد G.۶۵۷ A۱ : استاندارد G.657 A1 نیز توسط ITU-T تعیین شده است. این استاندارد برای فیبرهای نوری سینگل مود با قابلیت انعطاف پذیری و خمش پذیری بالاتری طراحی شده است. فیبرهای G.657 A1 قابلیت استفاده در شبکههای فیبرنوری از جمله اتصالات داخلی ساختمانها و محیطهای منحصر به فرد را دارند. این فیبرها میتوانند با خمش بالا و شعاع خمش کوچک تری نسبت به فیبرهای استاندارد دیگر کار کنند. به کابلهای فیبرنوری که از تار G.657 A1 استفاده شده است دراپ کیبل میگویند و در FTTX کاربرد دارند.
استاندارد G.۶۵۷ A۲: استاندارد G.657 A2 نیز توسط ITU-T تعیین شده است و برای فیبرهای نوری سینگل مود با قابلیت انعطاف پذیری و خمش پذیری بالا استفاده میشود. این فیبرها به عنوان جایگزینی مناسب برای فیبرهای G.657 A1 در شرایطی که نیاز به خمش و انعطاف پذیری بیشتری دارن استفاده میشود در اصل این تار منعطف تر و دارای خمش پذیری بیشتر نسبت به نوع A1 میباشد.
استاندارد G.۶۵۷ B : یک استاندارد مربوط به فیبرهای نوری سینگل مود است که توسط ITU-T (اتحادیه بینالمللی مخابرات – بخش مخابرات) تعیین شده است. این استاندارد برای فیبرهای نوری با خمش پذیری بالا و قابلیت استفاده در شبکههای دسترسی نقطه به نقطه (FTTx) طراحی شده است.
در FTTH استانداردهای G.657 A1، G.657 A2 و G.657 B همگی مشخصات فنی و ویژگیهای فیزیکی فیبرهای نوری را تعیین میکنند. این استانداردها برای انتقال دادهها در شبکههای فیبرنوری با استفاده از فیبرهای سینگل مود در شرایط مختلف و برای نیازهای خاص طراحی شدهاند. توجه داشته باشید که هر استاندارد به تناسب محیط کاربرد و نیازهای خاص، ویژگیهای مشخصی را برای فیبرها مشخص میکند.
با انتخاب مناسب بین استانداردهای G.657 A1، G.657 A2 و G.657 B، میتوانید فیبرهای نوری با عملکرد بهینه و سازگار با نیازهای شبکه خود را انتخاب کنید. همچنین، همیشه مهم است با توجه به استانداردهای مورد استفاده در شبکه و تجهیزات مرتبط، مشخصات فیبرها را با دقت بررسی کنید تا بهترین عملکرد و اتصالات مطمئن را در شبکه فیبرنوری خود داشته باشید.
استاندارد IEC ۶۱۷۵۳: این استاندارد ویژگیهای عملکردی و تستهای مربوط به اتصال دهندهها و کانکشنهای فیبرنوری را تعیین میکند. این شامل پارامترهایی مانند ضریب انتقال اتصال، اتلاف اتصال، توانایی اتصال مکانیکی و غیره است.
استاندارد IEC ۶۱۷۵۴: این استاندارد ویژگیهای فیزیکی و مکانیکی اتصالدهندههای فیبرنوری را مشخص میکند. این شامل نوع و قطر اتصالدهنده، سیستم کانکشن ، نوع و تایپ اتصال و … است.
استاندارد IEC ۶۰۵۲۹: این استاندارد مربوط به درجه حفاظتی IP (International Protection) است و ویژگیهای محافظتی کابلهای فیبرنوری در برابر گرد و غبار، آب و رطوبت را تعیین میکند.
استاندارد IEC ۶۰۷۲۱: این استاندارد برای تعیین شرایط محیطی مختلف و شرایط دما و رطوبت محیط برای کابلهای فیبرنوری استفاده میشود.