تست کابل شبکه (Network Cable Testing) یک فرآیند است که برای اطمینان از صحت و عملکرد صحیح کابل‌های شبکه استفاده میشود. این تست‌ها به عنوان بخشی از مراحل نصب و نگهداری شبکه‌های ارتباطی انجام می‌شوند تا اطمینان حاصل شود که اتصالات کابل‌ها درست انجام شده‌اند و این اتصالات به طور صحیح اطلاعات را انتقال میدهند. این تست‌ها ممکن است شامل بررسی‌های فیزیکی و الکتریکی شوند.
تست اتصال (Continuity Test): در این تست، اتصال‌های فیزیکی کابل بررسی میشود تا اطمینان حاصل شود که هیچ قطعی در اتصالات وجود ندارد. این تست معمولاً با استفاده از یک دستگاه تست کابل (Cable Tester) انجام میشود.
تست طول کابل (Length Test): این تست برای اندازه‌گیری طول دقیق کابل استفاده میشود. این اطلاعات می‌توانند برای تعیین موقعیت دقیق خطاها یا مشکلات در شبکه مفید باشند.
تست تسترهای تشخیص خطا (Fault Finder Test): این تست‌ها برای شناسایی و تعیین موقعیت خطاها مانند خرابی‌ها، قطعی‌ها یا خطوط کوتاه استفاده می‌شوند.
تست تسترهای تشخیص ماهیت کابل (Cable Type Detection Test): برخی از تسترها قابلیت شناسایی نوع کابل را دارند. این اطلاعات می‌توانند در تنظیمات و نگهداری شبکه مفید باشند.
تست تسترهای پیکربندی (Configuration Test): برخی از تسترها قابلیت بررسی تنظیمات شبکه و تشخیص مشکلات پیکربندی را دارند.
تست کابل شبکه به عنوان یک مرحله اساسی در فرآیند نصب و نگهداری شبکه ارتباطات مطرح است تا اطمینان حاصل شود که شبکه به درستی عمل می‌کند و مشکلات فنی به سرعت شناسایی و رفع شوند.
به صورت کلی دو نوع تست کابل شبکه یا تست فلوک وجود دارد: تست پرمننت و تست چنل.
برای داشتن یک شبکه پایدار و بدون عیب در ابتدا لازمه که زیرساخت‌ها به درستی اجرا بشوند تا بقیه تجهیزات شبکه هم بتوانند به‌خوبی عمل کنند.
این نوع تست مرتبط با ارزیابی عملکرد کابل‌های شبکه است و به عنوان یک بخش از تست‌های تأیید عملکرد استفاده میشود. تست پرمننت در واقع به تست اتصال کامل کابل‌های شبکه می‌پردازد و به بررسی اتصال‌های دائمی و مستدام کابل‌ها می‌پردازد.
در یک تست پرمننت، اتصالات فیزیکی کابل شبکه، از جمله اتصالات جک‌ها (RJ45) و پچ پنل‌ها، با استفاده از تجهیزات تسترهای پرمننت چک میشود. این تست‌ها به طور خاص به ارزیابی مشخصات الکتریکی، مکانیکی، و ارتباطی اتصالات می‌پردازند. برخی از مواردی که در یک تست پرمننت بررسی می‌شوند عبارتند از:
مقاومت الکتریکی: اندازه‌گیری مقاومت الکتریکی اتصالات به منظور اطمینان از انجام صحیح جریان الکتریکی.
تست انعکاس و تلفات (Return Loss): این تست برای اندازه‌گیری مقدار انعکاس سیگنال در اتصالات صورت می‌گیرد و به عنوان یک شاخص از کیفیت اتصال به کار می‌رود.
تست تداخل (Near-End Crosstalk – NEXT): این تست به اندازه‌گیری تداخل سیگنال در یک طرف اتصال (در نقطه نزدیک به منبع سیگنال) می‌پردازد.
تست افزایش طول فریم (Propagation Delay): اندازه‌گیری زمانی که طول می‌کشد تا یک سیگنال از یک نقطه به نقطه دیگر برسد.
تست تنوع زاویه شعاعی (Equal Level Far-End Crosstalk – ELFEXT): این تست به اندازه‌گیری تداخل سیگنال در یک طرف اتصال در نقطه دور از منبع سیگنال می‌پردازد.
این تست‌ها به مهندسان و تکنسین‌های شبکه کمک می‌کنند تا اطمینان حاصل کنند که کابل‌های شبکه به طور دائمی و در شرایط استاندارد عمل می‌کنند.
در تست فلوک پرمننت، ابتدا دو سر کابل رو کیستون زده و به‌وسیله ماژول‌های پرمننت که متعلق به خود تستر فلوک هست کابل رو به دستگاه متصل کرده و تست کابل لن رو انجام میدیم. با توجه به اینکه در این تست از ماژول‌های پرمننت استفاده میشه، تست سخت‌تره. در صورت تأیید کابل در این تست، به تست‌های دیگه نیازی نیست. اگر شبکه بزرگی دارید که در اون اطلاعات زیادی جابه‌جا میشه، حتماً از کابل‌های تست پرمننت استفاده کنید تا از عملکرد زیرساخت شبکه خودتون مطمئن بشید.
تست چنل نوع دیگری از تست فلوک به شمار می‌رود که نسبت به روش قبلی سریع‌تر و راحت‌تر انجام میشود.اول دو سر کابل شبکه رو کیستون زده، بعد با استفاده از پچ کورد کابل‌ها رو به دستگاه متصل کرده و از کابل شبکه تست می‌گیریم. حتما می‌دونین که یکی از تفاوت‌های کابل شبکه و پچ کورد به سوکت اتصالی در دو سر اون‌ها مربوط میشود. تست چنل از تست پرمننت ساده‌تراست.اگر که کابل شبکه‌ای تست پرمننت رو پاس بشود، در این صورت حتماً تست چنل رو هم پاس می‌کند. اما برعکس این قضیه ممکنه درست نباشد.
انواع تست کابل شبکه وجود دارد و هرکدوم با توجه به نوع کارکرد، اطلاعاتی رو در اختیار ما قرار میدهند.
در حالت کلی دو نوع تستر داریم: یکی تستر معمولی و دیگری تستر دیجیتال که نتایج رو روی ال سی دی نشون میده. برای شروع کار اول باید مشخص کنید که کابل شیلد داراست یا بدون شیلد که در این جهت توصیه میکنیم از راهنمای خرید پچ کورد شبکه استفاده کنید. علاوه بر این باید دسته‌بندی یا کتگوری کابل رو هم مشخص کنید و بعد ابتدا و انتهای کابل رو به دو قسمت تستر وصل کنید و تستر رو روشن کنید.
دستگاه ۹ چراغ برای هر سر کابل داره. ۸ تای اول هرکدوم برای سیم‌های کابل شبکه هستن. نهمین چراغ هم وضعیت اتصال به زمین رو نشون میده.
اگر به ترتیب هر ۱۸ چراغ با هم روشن روشن شدن یعنی مشکلی وجود نداره و کابل سالمه. یعنی عدد ۱ با عدد ۱ روشن بشه و در ثانیه بعد عدد ۲ با ۲ و همین‌طور به ترتیب ادامه پیدا کنه. انواع تست کابل لن درباره پچ کورد هم صادقه. چون ویژگی‌هایی این دو تجهیز کاملا با هم یکسانه و تنها تفاوت‌های جزیی داره اما به طور کلی میشه گفت خرید کابل شبکه cat6 در شرایطی که تمایل دارین خودتون سوکت دو سر کابل رو نصب کنین یا متراژ بالایی از این ابزار رو نیاز دارین، میتونه جایگزین پچ کورد cat6 بشه.
خب حال که با انواع تست کابل شبکه و ضرورت استفاده از انها در سیستم شبکه مطلع شدیم، در این بخش از مقاله قصد داریم به فاکتورها و پارامترهای این کار بپردازیم. منظور از پارامترهای تست کابل شبکه، در واقع ویژگی‌هایی از کابل شبکه هستند که باید در میزان استاندارد مشخص شده باشند تا عملکرد کابل شبکه در بهینه‌ترین حالت ممکن قرار بگیرد. در جدول نتیجه تست کابل عمدتا به دو عنوان هدروم کابل شبکه و نکست برخورد میکنیم. خارج شدن هر کدوم از این پارامترها از میزان استاندارد، نشون دهنده عدم پاس شدن ان کابل از تست کابل شبکه هست. بنابراین در فرایند تست کابل این پارامترها سنجیده میشن:
Nominal Velocity of Propagation (NVP)
به سرعت انتشار نور در خلا NVP میگویند و به دو صورت ۰.۷۲c یا ۷۲% نمایش داده میشود . تمام کابل‌های شبکه استاندارد NVP بین ۰.۶c و ۰.۹c دارند.
Propagation Delay
تاخیر در انتشار به مدت زمانی گفته میشود که یک سیگنال نیاز دارد تا از یک سر سیم به انتهای اون منتقل بشود و واحد آن نانوثانیه (ns) هست.
Wire Map
این تست یکی از مهم ترین تست های کابل شبکه به شمار میاد و نشون‌دهنده سالم بودن زوج سیم‌هاست که علاوه بر اون نشون دهنده سایر تجهیزات پسیو شبکه مثل سوکت، پچ پنل و کیستون‌‌‌ها هم هست. توجه کنید که منظور از کابل شبکه در تمام موضوعات توضیحی در مورد انواع پچ کوردها از برندهای مختلف مثل پچ کورد لگراند یا نگزنس و در تمام مدل‌های اون‌ها هم صدق می‌کنه.
Dc Loop Resistance
این پارامتر مقدار مقاومت کابل رو نشون میده که با طول کابل رابطه مستقیم داره. هدف از انجام این تست کابل lan اینه که مطمئن بشیم در اثر اتصالات اشتباه، مقاومت بیش از حد در کابل ایجاد نشه. هر چی مقدار مس کابل بیشتر بشه، عدد نمایش داده شده کمتر میشه. همچنین هر چه خلوص مس در کابل کمتر باشه، مقاومت هم زیاد میشه.
Delay Skew
این پارامتر نشون‌دهنده میزان اختلاف زمان انتشار سیگنال در سریع‌ترین زوج سیم با کندترین زوج سیم هست. با توجه به اینکه ممکنه خلوص در زوج سیم‌ها یکی نباشه یا شرکت سازنده کابل شبکه مثل کابل شبکه نگزنس یا لگراند، از موارد مختلفی در ساخت زوج سیم‌ها استفاده کنند، انجام این تست ضروری میشود. این نوع از تست کابل در شبکه‌هایی که می خواهند استاندارد گیگابیت اترنت رو اجرا کنن اهمیت زیادی دارد. چون در این شبکه‌ها از هر ۴ زوج سیم برای ارسال دیتا استفاده میشود. به‌طور کلی مقدار Delay Skew در یک کابل شبکه ۱۰۰ متری، نباید از ۵۰ نانو ثانیه بیشتر باشد.
Insertion Loos
سیگنالی که در کابل ارسال میشود، دارای انرژی است و هرچه در طول کابل پیش میره، میزان انرژی آن کم می شود. این گزینه، میزان کاهش انرژی سیگنال در سمت گیرنده رو بررسی می‌کند.
Return loss
این پارامتر نمایش‌دهنده مقدار سیگنال برگشتی به سمت فرستنده است و از اختلاف امپدانس کابل یا کانکتور به‌وجود میاد. در صورت کشیدگی بیش از حد کابل یا مشکل در کانکتور، این تست پاس نمیشه.
NEXT (Near-End Crosstalk)
هر چقدر میزان به‌هم پیچیدگی زوج سیم‌ها بیشتر باشد، این مقدار بیشتر میشود. همچنین کابل، پهنای باند بیشتری را از خودش عبور میدهد. پاس نشدن این تست به معنی پیچیدگی کم زوج سیم‌هاست.
